پوشش گنبد در ایران پیشینه ای دیرینه دارد. کمبود چوبهای استوار و کشیده که در حقیقت عنصر اصلی پوشش تخت است، سبب شده است که پوشش سغ رواج پیدا کند و بخصوص در دهانه های وسیع تر جای پوشش تخت را بگیرد.

پوشش بر دو نوع است:
1- پوشش تخت که با تیر چوبی و سنگ و غیره انجام می شود و چون مسطح است به آن تخت گویند.

2- پوشش سغ که منحنی شکل است.

تعریف هندسی گنبد
در تعریف هندسی ، گنبد مکان هندسی نقاطی است که از دوران چِفدی مشخص حول یک محور قائم به وجود می آید.
اما در زبان معماری : گنبد پوششی است که بر روی زمینه ای گرد برپا شود.

برای دانلود و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمائید…

سوم اردیبهشت ماه روز معمار است. ایرانی‌ها هنر و خلاقیت خود را با معماری تلفیق کردند و در طول سالیان دراز، بناهایی را ساختند که امروز از آن‌ها به عنوان شگفتی‌های معماری دنیا یاد می‌شود.ایرانی‌ها هنر و خلاقیت خود را با معماری تلفیق کردند و در طول سالیان دراز، بناهایی را ساختند که امروز از آن‌ها به عنوان شگفتی‌های معماری دنیا یاد می‌شود.

امروزه معماری را یک هنر اجتماعی می‌دانند. در اصول معماری، اجتماعی بودن و سازش بنا با محیط و اجتماع اهمیت زیادی دارد. معماران ایرانی بناهایی را طراحی کردند که پس از گذشت صدها سال، همچنان شگفتی و زیبایی خود را حفظ کرده‌اند و طراوت و تازگی ابتدای ساخت خود را از دست نداده‌اند. شاید به همین دلیل است که دیدن چندباره یک بنای زیبا برای ما خسته‌کننده نیست.

برای توضیحات بیشتر و مشاهده تصاویر به ادامه مطلب مراجعه نمائید…

مقدمه
پیش از اسلام – پارسی – پارتی

استفاده از حیاط مرکزی در بین النهرین به زمان اوروک (2500– 3000 ق.م) بر می گردد. که به عنوان یک فرم کلی در احداث بناها به کار می رفته است. حیاط مرکزی که قبل از اسلام به دلایل گوناگون مورد استفاده بوده در فرهنگ اسلام به عنوان بیانی از احساس مسلمین نسبت به فضا معنا یافته و چه از نظر کاربردی و چه از دید سمبلیک به اوج خود می رسد.

سنت پیشینه
حیاط فضایی در معماری است که دو کاربرد زیر را دارد:
حیاط در معماری
آن قسمت از عرصه که در اشتغال ساختمان نباشد و معمولاً محصور، گلکاری و درختکاری می‌شود.
حیاط در بناهای قدیمی مرکز و قلب ساختمان بوده است. حیاط مرکزی همراه با ایوان در هر سمت، ویژگیی بود که از گذشته‌های دور در معماری ایرانی به چشم می‌آمد. همچنین حیاط محلی برای تجمع و معمولاً چهار گوش بوده. ابعاد حیات را تعداد و عملکرد فضاهای اطراف آن تعیین می‌کنند. هر حیاط معمولاً یک حوض و چند باغچه دارد که بسته به شرایط مختلف محلی نظیر آب و هوا و عوامل فرهنگی اشکال متفاوتی می‌یابد.

برای دانلود و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمائید…..

اصول معماري ايراني
هنر و معماري ايران از ديرباز داراي چند اصل بوده كه به خوبي در نمونه‌هاي اين هنر نمايان شده است. اين اصول چنين هستند:

مردم‌واري، پرهيز از بيهودگي، نيارش،
خوبسندگي و درون‌گرايي.

مردم‌واري: مردم‌واري به معناي رعايت تناسب ميان اندام‌هاي ساختماني با اندام‌هاي انسان و توجه به نيازهاي او در كار ساختمان‌سازي است.
پرهيز از بيهودگي: در معماري ايران تلاش مي‌شده كار بيهوده در ساختمان‌سازي نكنند و از اسراف‌ پرهيز مي‌كردند.
نيارش: واژه نيازش در معماري گذشته ايران بسيار بكار مي‌رفته است. نيارش به دانش ايستايي، فن ساختمان و ساختمانيه (مصالح)شناسي گفته مي‌شده است.
خودبسندگي: معماران ايراني تلاش مي‌كردند ساختمانيه مورد نياز خود را از نزديكترين مكان‌ها بدست آورند و چنان ساختمان مي‌كردند كه نيازمند به ساختمانيه جاهاي ديگر نباشد و خودبسنده باشند.

برای دانلود و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمائید…

نگاه تطبیقی شهرهای ایران پیش از اسلام و شهرهای اروپائی هم دوره با آنها

مقدمه
از زمان مهاجرت آریایی ها به ایران و شکل گیری تمدن ماد و بعد از آن تمدن های دیگر شهر ها به گونه هایی رشد پیدا کرده اند و هر یک دارای سبک های مخصوص به خود بوده اند . ما در این ارائه سعی بر این داریم تا علاوه بر شناسایی سبک های مختلف موجود در شهرهای ایران قبل از ظهور اسلام ، آنها را با سبک های مختلف هم دوره با آنها در اروپا مقایسه کنیم . لذا این تحقیق نگاهی تطبیقی بر سبک های شهرسازی ایران قبل از اسلام و هم دوره با آنها در اروپاست .

مادها نخستین سلسله ایران و تاثیر آنان برشهر سازي
مدنيت دوران ماد، همواره با هگمتانه به ذهن مي آيد. اما واقعيت اين است كه طي هزاره سوم تا نيمه دوم هزاره نخست قبل از ميلاد سلسله هايي در شمال غربي فلات ايران رشد كرده بودند كه تفاوت هايي كلي با تمدن هاي شكل يافته در بين النهرين داشتند. شهرهاي مستحكم و كمتر شناخته شده اين سلسله ها در ايران غربي پراكنده بودند. مدنيت ماد بي ترديد يا بر بازمانده اين شهرها و يا در ستيز با آنان شكل گرفت. از همين رو شكل شهر مادي برگرفته از نمونه هاي مشابه آن در اورارتو و آشور و يا نزد اقوام آسيانيِ ساكن در مركز، غرب و شمال غربي فلات ايران، همچون مانناييان بود. در ميان سلسله هاي باستاني، شهرهاي مادي كمتر براي باستان شناسان شناخته شده است و اين بي ترديد به پراكندگي اندك با حوزه محدود پراكندگي آنان باز مي گردد و اين پراكندگي محدود ،خود نتيجه ناامني منطقه به دليل تهاجمات حكومت هاي مهاجم آشور و اروارتو بود. اين عامل البته در شكل گيري و صورت دژ- شهر بوده، و يا با حصار يا حصارهايي تودرتو احاطه مي شدند. تعداد حصارهاي يك شهر نشانگر بزرگي يا كوچكي شهر بود. شهر دوران ماد به دلايل گوناگون، از جمله كيهان شناسي ويژه دوران باستان، شكل رقومي زمين و البته امنيت ،عموماً بر فراز ارتفاعات طبيعي و يا مصنوعي بنا مي شدند. گاه مانند شهر خارخار،يك حصار و يا مانند شهر كيشه سو، چند حصار متحدالمركز شهر را دربر مي گرفت.

برای دانلود و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمائید…

معماری دوره پهلوی
دوره اول(دوره پادشاهی رضا شاه ) 1299-1320
دوره دوم (دوره پادشاهی محمد رضا شاه )1320-1357
مطالعات
مطالعات سياسي و اقتصادي
رضاشاه با تكيه بر عوامل بيگانه با دو شكل از وضعيت اجتماعي و فرهنگى روبه رو بود. يک شكل دينى كه تمامى گذشته را در آن مى ديد و ديگرى شكل نوين غربى كه صورتى از آينده را فرا راه او نشان مى داد. « روى كار آمدن رضاخان و سلطنت پهلوى اول از متحول ترين و پيچيده ترين دوران زندگى سياسى و اجتماعى تاريخ ايران است. از هم گسيختگى كشور در هر زمينه اي ناشى از عدم توانايى قاجار در كشورداري و حاصل نتايج حكومت آنها ، عدم استقلال و پايبندى آنها به قدرت هاى بيگانه ، تغييرات وسيع حاصله از جنگ جهانى اول ، كاهش قدرت مذهب در شكل هاى اجتماعى ، انحصار مديريت كشور در دست تحصيلكرده هاي فرنگ رفته و… همگى در شكل گيرى و نقش حركتى اين دوره تأثير فراوانى داشت ، تمامي اين تحولات همگام با اهداف از پيش تعيين شده سياست هاي خارجى ، فرصتى مناسب را براى بريتانيا به وجود آورد كه توسط رضاشاه ، انديشه يک كشور وابسته به غرب را به واقعيت تبديل نمايد.

بنابراين هم زمان سه محور در دستور كار قرار گرفته ، اسلام زدايي (در جهت تضعيف شكل دينى) ، غربگرايى (در جهت تقويت تجدد و نوگرايى) و ناسيوناليسم نوين (در راستاى پياده شدن دو هدف قبلى). « ضمن اينکه براي رضاشاه دو موضوع بسيار مهم و تاريخى مشروطيت و موقعيت قرن بيستم در رسيدن وي به آرمان هايش نقش بسيار تعيين کننده اي داشت و به عبارت ديگر اين دو امر موجب تحريک وى در كارهاى عمرانى و ميهنى و : نيز تسريع در به ثمر رسيدن برنامه هايش گرديد ». آيا معمارى و شهرسازي اين دوره بيست ساله به گونه اي مشخص متأثر از سه محور فوق بوده است و آيا معماري اين دوره توانسته است خصوصيات اين دو دهه را منتصویر نمايد؟

برای دانلود و توضیحات بیشتر به ادامه مطلب مراجعه نمائید…